Historia Osiedla Maślice

MAŚLICE WIELKIE
Osiedle w dzielnicy Fabrycznej. Osadnictwo utrzymuje się na tym obszarze od epok brazu i żelaza. Najstarszy zapis o wsi Maslec pochodzi z 1193 roku, gdy papież Celestyn III zatwierdził ją opactwu NMP na Piasku. Nazwa osady pochodzi od przezwiska Masło.W 1630 roku słyszymy po raz pierwszy o osadzie Maślice Wielkie, z czego wniosek, że podział na Maślice Wielkie i Maślice Małe był juz faktem. W 1675 roku klaryski otrzymały zezwolenie cesarza na sprzedaż obu tych wsi oraz Rędzina; wszystkie te miejscowości często ponosiły szkody spowodowane wylewami Odry. W 1845 roku wieś miała 247 mieszkańców i 40 domów, a ponadto 2 folwarki. Do Wrocławia została włączona w 1928 roku.

MAŚLICE MAŁE
Osiedle wzmiankowane po raz pierwszy w 1630 roku, jakkolwiek podział wsi na Maślice Małe i Maślice Wielki dokonał się zapewne o wiele wcześniej. Już bowiem w 1301 roku istniał folwark, który prawdopodobnie był zalążkiem Maślic Małych. W pierwszej połowie XIX wieku więś cieszyła się dużą popularnością wśród wrocławian jako cel wycieczek. W 1845 roku miała 244 mieszkańców. Hodowano tu wówczas 1200 owiec i 160 sztuk bydła. U zbiegu dziś ul. Potokowej i Ślęzoujście znajdowała się założona w 1802 roku kolonia Nowy Dom, wchłonięta z czasem przez Maślice Małe. Do Wrocławia należą one od 1928 roku. Zabudowa osiedla, pochodząca głównie z początków XX wieku, w zasadzie uniknęła zniszczeń wojennych. Zakłąd dla przewlekle chorych przy ulicy Rędzińskiej powstał w 1971 roku.Tekst pochodzi z Z.Antkowiak "Wrocław od A do Z"

W roku 2018 świętowaliśmy 90-tą rocznicę przyłączenia Osiedla Maślice do granic Wrocławia.

 

TAJEMNICE MAŚLIC
Przed wojną znajdowała się tu fabryka Siemensa, gdzie produkowano części elektroniczne. Z obecnych 33 budynków przed wojną wybudowano tylko 17. Pierwotnie obiekt zajmował zdecydowanie większą powierzchnię, w chwili obecnej jest to około 76 ha. Łączna kubatura hal przekracza powierzchnię większości wrocławskich fabryk. Cały początek prac w tym rejonie rozpoczyna się w 1936 roku, kiedy specjalne oddziały Wehrmachtu zajęły przyodrzńskie tereny na Kozanowie i nacjonalizując znajdującą się tam prywatną wytwórnię jachtów, w trybie pilnym wybudowały duże koszary (obecnie policja), które stały się wytwórnia U-BootWaffe, a także całego niezbędnego wyposażenia dla marynarki wojennej. Według niepotwierdzonych danych drogi wewnętrzne budowano około 1933. W trakcie wojny produkowano tu amunicję 30 mm, silniki dla okrętów podwodnych oraz sprzęt dla Luftwaffe. W trakcie prac zatrudniano specjalistów górniczych, z których przynajmniej jeden w trakcie pracy uzyskał uprawnienia mistrzowskie!! Prawdopodobnie w pobliżu rampy kolejowej znajdował się wjazd do głębokich podziemi. Według relacji osób, które widziały teren w latach 40 tych cały teren poprzecinany był torami kolejowymi. Przed wybuchem wojny meldunek oficera polskiego wywiadu "Adrian" mjr Bruno Grajek. Z informacji uzyskanych od jednego z robotników, który pracował w 1937 dla firmy wykańczającej podziemne lotnisko. Oryginalny meldunek wskazuje na lotnisko na Stabłowicach (mogło dojść do pomyłki, obie dzielnice leżą obok siebie), jednak opis przypomina podziemną fabrykę na Maślicach. W ostatecznym meldunku, bardzo sceptycznym wspomina o podziemnym obiekcie położonym 40 m pod ziemią. Wynika z niego, że obiekt był gotowy już w 1937 roku (prawdopodobnie rozpoczęto budowę w 1936). Opisuje trzy potężne hale o konstrukcji żelbetowej o przypuszczalnych wymiarach długość 350 m szerokość 150 m wysokość 14 m (prawdopodobnie powstały dwa poziomy produkcyjne), całość umieszczona 40 m pod ziemią. Grubość ścian bocznych wynosiła 2,5 m, a grubość stropów 3,2 m. Według informatora hala mogła pomieścić około 80 dużych samolotów. Istnieje podejrzenie, że Niemcy budowali podziemną fabrykę pod przykrywką podziemnego lotniska. Obiekt posiadał pełną, dobrze ukrytą obronę przeciwlotniczą, 18 stanowisk artylerii i reflektorów. Do podziemi prowadziły dwa wjazdy jeden samochodowy drugi kolejowy. Oba były zamaskowane stojącymi stodołami (istnieją dowody, że w taki sposób maskowano wolno stojące wjazdy do podziemi). Pod dachem umieszczono wjazd samochodowy albo tory z linami opuszczającymi po pochylni wagony do podziemi.W 1945 Armia Czerwona przejęła cały obiekt i uruchomiono w nim fabrykę. Znajdowały się tu jednostki oznaczone numerami 321, 322, 323 samochodowe, gospodarcze i naprawy sprzętu bojowego, głównie optyki. Dobrze rozbudowany system piorunochronów świadczy o prowadzonej produkcji amunicji lub materiałów wybuchowych (składowanie). Okoliczni mieszkańcy twierdzą, że po wojnie przez około 1,5 roku wwożono na teren jednostki duże ilości ziemi. Z kolei inny świadek twierdzi, że w latach 70 tych słyszał narzekania oficerów rosyjskich iż z powodu powodzi zalane zostały niższe piętra podziemi. W latach 60 tych według mieszkańców zakopano na terenie obiektu duże ilości beczek metalowych. Z okolic lokomotywowni wywieziono duże ilości ziemi. Pracownicy pobliskiej szkoły twierdzą, że w latach 70 tych cały budynek często drżał i spod ziemi słychać było przytłumione odgłosy przypominające dudnienie maszyn. W 1980 mjr Stanisław Siorek był świadkiem jak do jednej z tych stodół w okresie około pół godziny wjechało kilka wagonów. Z opowieści samych Rosjan wynikało, że są jeszcze tunele, których oni sami nie znają, a odnalezione zabetonowują. Zamieszkała w okolicy ludność wspomina, że jeszcze w 1956 widziano tam siwych więźniów prowadzonych pod zbrojną eskortą. W obiekcie produkowano prawdopodobnie silniki do okrętów podwodnych, montowanych w stoczni na Kozanowie, oraz prototypy "Feuerlilie".  Jedna z osób przez wiele lat mieszkająca w sąsiedztwie koszar twierdzi, że codziennie o 12.00 z podziemi wychodzili w zwartej grupie żołnierze, jeden z oficerów mówił jej, że są wymieniani co 2 lata. Według jej relacji dość często słyszano dochodzące spod ziemi wybuchy. Inny ze świadków lokalizuje wjazd do podziemi w okolicy Odry. Inny pamięta dużą płytę betonową w pobliżu koszar, która była unoszona za pomocą specjalnego wewnętrznego mechanizmu. W halach po odejściu Rosjan odnaleziono resztki starych niemieckich maszyn i mnóstwo klatek (doświadczenia na zwierzętach?). W terenie liczne studzienki nieznanego przeznaczenia i betonowe dziury z małym korytarzem odchodzącym, niestety zasypanym. W części, która była najbardziej strzeżona, w budynkach wejścia do podziemi, zalane. W terenie liczne ślady po wylewkach betonowych, przypominające kształtem wjazdy. Jeden ze świadków twierdzi, że Rosjanie codziennie wywozili na wysypisko na Maślicach 3 ciężarówki wiórów metalowych, ilość zbyt duża jak na odpady produkcyjne. Z powyższego wyłania się dość dziwny obraz, jednak prawda pozostaje od lat ukryta.Niektórzy świadkowie twierdzili też, że podziemia miały połączenie z innymi tego typu obiektami w Brzegu Dolnym, Lubiążu i innymi

Okolice Maślic

W pobliżu Maślic znajdują się atrakcyjne tereny leśne: Las Pilczycki, Osobowicki, Rędziński, a także największy, bo aż kilkuset hektarowy, Las Mokrzański. Dzięki bliskości wyżej wymienionych terenów zielonych oraz korzystnym kierunkom wiatru (zachodni i południowy) mieszkańcy osiedla oddychają wyjątkowo czystym, dobrze natlenionym oraz pozbawionym zanieczyszczeń powietrzem.
Przez osiedle przepływają rzeki Odra i Ślęza. Ich malowniczo położone doliny, w połączeniu z porastającą je bujnie zielenią sprawiają, że jest to ulubione miejsce spacerów tutejszych mieszkańców. Lokalne środowisko wodne to także kilka stawów oraz liczne, mniejsze akweny.
Do poznawania okolicy Maślic doskonale nadają się wycieczki rowerowe. Popularnym celem takich wycieczek jest Odra, Las Rędziński, a także dalej położone: Las Mokrzański, Janówek i Wilkszyn.
Las Mokrzański Wybrane miejsca w okolicy:
Las Komunalny przy ul. Rędzińskiej-Śliwowej – powierzchnia ok. 5 ha, położony na Maślicach wpółnocno-zachodniej części Wrocławia po lewej stronie Odry.
Atrakcją lasu są:
  • alejki spacerowe,
  • dwa oczka wodne, jedno położone przy ul. Rędzińskiej a drugie po wschodniej stronie lasu,
  • górka z labiryntem grabowym, przy ul. Śliwowej,
  • drzewa pomnikowe Platan acerifolia, Pinus strobus.
Las Rędziński - największy las komunalny Wrocławia o powierzchni ok. 400 ha, położony za lasem Osobowickim, między Odrą a polami irygowanymi.
Atrakcją lasu są:
  • zbiorniki wodne z miejscami do biwakowania, palenia ognisk i deszczochronami położone w rejonie osiedla Rędzin i Leśnica,
  • zbiornik wodny z polaną widokową położony na północnym skraju lasu przy rzece Widawa,
  • pomniki przyrody, w tym najgrubszy we Wrocławiu dąb szypułkowy o obwodzie 734 cm., rosnący w rejonie osiedla Leśnica.
Źródło: http://www.wroclaw.pl/m36389/
Las Mokrzański – olbrzymi kompleks leśny o powierzchni kilkuset hektarów, położony na północ od Leśnicy.
opr. Andrzej Skobejko Stowarzyszenie Maślice 2006

Historia stron internetowych

Z nastaniem doby internetu osiedle Maślice jako jedno z pierwszych osiedli we Wrocławiu, zaistniało w internecie z oficjalnym skromnym serwisem www. Pierwszy oficjalny adres strony to "maslice.prv.pl". Strona powstała w maju 2002, a wyglądała ona tak:
Jak wyglądała archiwalnie - zobacz w archiwum stron. Zachowało się również archiwalne forum!


W 2004/05 roku po kilku modyfikacjach pod tym samym adresem (maslice.prv.pl) została stworzona interaktywna nowa strona w technologii Flash. Niestety technologia Flash przestała być wspierana przez firmę Adobe (początkowo Macromedia) , wobec czego prezentujemy poniżej film (obecnie screen, ale będzie film!) jak ta strona wyglądała. Strona zawierała m.in interaktywną mapę i była prototypem "Google Street" , zanim jeszcze Google wpadło na ten pomysł !

W kwietniu 2005 rozpoczęło działalność forum (forum.maslice.org) oraz interaktywna strona (maslice.prv.pl) zmieniła adres początkowo na maslice.net (również można znaleźć tę stronę w archiwum):

 

Ostatecznie w 2006 roku adres maslice.org stał się docelowym adresem Strony Osiedla Maślice, ( archiwalny wygląd ).
Strona również brała udział w konkursie stron internetowych miasta Wrocławia i zajęła drugie miejsce, tuż za stroną osiedla Partynice. Pisaliśmy o tym na naszej stronie w artykule "Strona maslice.org uzyskała wyróżnienie w konkursie !!!".
Każdy z autorów strony , Andrzej Skobejko, Mariusz Gomułkiewicz i Arkadiusz Rosiński otrzymał dyplom od PrezydentaWrocławia.

 

W 2005 roku równolegle do maslice.org (maslice.net maslice.prv.pl) rozpoczęła działalność strona maslice.glt.pl (maslice.republika.pl), której wygląd przedstawiał się następująco (dostępny również w archiwum):
 
Po połączeniu sił w 2006 r. z twórcami witryny maslice.glt.pl powstaje strona obecna strona, która miejmy nadzieję, będzie docelową wizytówką osiedla Maślice.

Zmieniony ( 16.03.2016. )

 

Kącik Maślickiego Exploratora