Maślice nad Odrą i Ślęzą

Maślice – osada na lewym brzegu Odry….
Swoją ciekawą historię, zacznę od całkiem innego osiedla wrocławskiego….
Rędzin, dawna wieś , a obecnie niewielkie osiedle o charakterze wiejskim, włączone do Wrocławia 1 stycznia 1973 roku, kojarzone jest dziś przede wszystkim z ogromnymi połaciami polderów kanalizacji komunalnych i w mniejszym stopniu – z lasem Rędzińskim.

Rędzin dla większości to bliżej nieznane i nie zachęcające peryferyjne osiedle, położone po prawej stronie brzegu Odry, kawałek za Lasem Osobowickim. Rędzin to też osada-osiedle – „sąsiad” Maślic…

Mało kto zdaje sobie sprawę, iż Rędzin pierwotnie leżał na przeciwległym, lewym brzegu Odry! A więc z Maślic do Rędzina moglibyśmy wówczas przemieszczać się „o suchej nitce”… Do XIX w. śladami po starorzeczu na północ od wsi były podmokłe łąki o nazwach: Rohrflache Wiese, Lachewiesen, Kuh-, Leiper-, Hirten-, Catrineke-, Binner-, Juden-, Attichlache, ciągnące się od Osobowic po ujście Widawy i do XVIII stulecia zalewane w czasie powodzi.

Mniej więcej ich ciągiem przebiega obecnie główny kolektor ścieków, prowadzący przez wspomniane pola irygacyjne. Po przełożeniu koryta rzeki, co stało się w bliżej nie określonym momencie, miejscowość znalazła się na prawym brzegu.
Co więcej, Odra płynęła tuż obok wsi. Jej zakole bowiem odgradzało od Rędzina nadrzeczny las, należący do położonych na lewym brzegu – Maślic (stąd historyczna nazwa obecnego Lasu Rędzińskiego brzmi Maślicki Las Odrzański – Masselwitzer Oderwald).

W czasach nowożytnych (przed 1743 r.) rzeka znów nieco zmieniła swój bieg. Odcinając od Maślic ich las, który odtąd znalazł się na tym samym brzegu co Rędzin. Starorzecze pomiędzy Rędzinem i wspomnianym lasem, gdzie funkcjonowało tzw. Jezioro Maślickie, zaznaczane było na mapach do XVIII w. Tymczasem nowe zakole Odry nadal odcinało od Rędzina tzw. Górę Topolową (Pappelberg). Dopiero w latach 1747-1748 poprowadzono poprzez teren Maślic aktualny kanał Odry, który przesunął również Górę Topolową na prawy brzeg rzeki. Wspomniany las i nadodrzańskie łąki pozostały przy tym własnością maślicką.

Dalej ku północnemu zachodowi Odra płynęła meandrami, jej zakole m.in. przebiegało tuż obok dzisiejszej Leśnicy, osiedla Rędzina. Śladem po przesunięciach granic spowodowanych zmiennym biegiem rzeki była sprawa tzw. Starej Odry na terenach lewobrzeżnych (m.in. Pracz Odrzańskich, Maślic). Jeszcze w 1732 roku była ona współwłasnością kilku gmin (Rędzina, Pracz, Maślic). Spiętrzenia wód w zakolach były przyczyną powodzi, a koszty umacniania brzegów ponoszone przez wszystkie gminy wiejskie stawały się coraz nieznośniejsze.

Projekt skrócenia biegu rzeki powstał w roku 1779, obecnie zaś funkcjonujący kanał Odry, ścinający zakola zrealizowano w latach 1799-1800. Warto dodać, że budowie towarzyszyła wymiana gruntów: Rędzin przekazał Maślicom 136 mórg, a otrzymał od Maślic 137 mórg…Tylko 328 mórg prawobrzeżnej enklawy maślickiej (rejon obecnego Lasu Rędzińskiego) pozostało przy starym właścicielu.

Od 1869 r. prowadzono już konsekwentnie regulację rzeki w rejonie Rędzina/Maślic, połączoną z budową wałów przeciwpowodziowych. Nadzór nad tzw. Wielką groblą rędzinską od 1851 r. należał do Karłowicko-Rędzińskiego Stowarzyszenia Groblowego.

OsiedleMaslice

Archiwa

Losowe artykuły

Czujnik powietrza